Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος με μέση επιφάνεια περί τα 2m2 και συνολικό βάρος περίπου 4 kg. Αποτελεί το ελαστικό περίβλημα του σώματος, διατηρεί την ικανότητα να αυτοαναγεννάται, έχει πολλές διαφορετικές λειτουργίες και ουσιαστικά δρα ως διαμεσολαβητής, ανάμεσα στο εξωτερικό, πολλές φορές εχθρικό, περιβάλλον και το ευαίσθητο εσωτερικό, του σώματος.
Το δέρμα μπορεί να παρομοιαστεί μ’ ένα τριώροφο εργοστάσιο. Κάθε όροφος, το καθένα δηλαδή από τα στρώματα του δέρματος, επιτελεί δική του λειτουργία και προορισμό.
i. Επάνω βρίσκεται η επιδερμίδα, επιφανειακή στιβάδα σε άµεση επαφή µε το εξωτερικό περιβάλλον [EPIDERMIS].
ii. Πιο κάτω από την επιδερμίδα υπάρχει το χόριο ή κυρίως δέρμα, που είναι η µεσαία στηρικτική στιβάδα (αγγεία, νεύρα, νευρικές απολήξεις, µέσα σε ελαστικό κολλαγονώδες στρώµα από ινοβλάστες) [DERMIS] και
iii. Κάτω απ’ αυτό το υπόδερμα / υποδόριο (η βαθύτερη στιβάδα, που ποικίλλει σε μέγεθος και περιεχόμενο και αποτελείται κυρίως από λιπώδη ιστό) [HYPODERMIS]
Το εξωτερικό στρώμα του δέρματος είναι η επιδερμίδα και αποτελείται από τις εξής στιβάδες:
i. Κεράτινη στιβάδα
ii. Κοκκώδη στιβάδα
iii. Ακανθωτή ή Μαλπιγγιανή ή Βλεννώδης στιβάδα
iv. Βασική ή Μητρική ή Βλαστική στιβάδα
v. Διαυγής στιβάδα
Κύτταρα της επιδερμίδας
1
Τα επιθηλιακά κύτταρα ή κερατινοκύτταρα
Είναι τα βασικά κύτταρα της επιδερμίδας. Η κεράτινη στιβάδα παρέχει στο σώμα μια ασπίδα προστασίας. Ανάμεσα στα κερατινοκύτταρα υπάρχουν λιπίδια (φυσικά λιπαρά οξέα π.χ. λινολεϊκό οξύ, χοληστερόλη) και νερό, που προέρχονται από τη διαδικασία κερατινοποίησης, μιας διαδικασίας πολυάριθμων μεταβολών, που διαρκεί 28 ημέρες. Εκτιμάται ότι η περιεκτικότητα νερού στην επιδερμίδα πρέπει να είναι περίπου 13% για να διατηρείται λεία και να έχει ελαστική μορφή. Τα κύτταρα της κεράτινης στιβάδας, συνενώνονται σταθερά μεταξύ τους και δημιουργούν φραγμό προς το περιβάλλον, προσδίδοντας έτσι στο δέρμα μία σημαντική ιδιότητα, την αδιαπερατότητα.
2
Τα μελανινοκύτταρα
Βρίσκονται μεταξύ και κάτω από το κύτταρα της βασικής στιβάδας και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της μελανίνης, χρωστικής, που σχετίζεται άμεσα με τον χρωματικό τόνο του δέρματος. Η ποσοτική σχέση των μελανινοκυττάρων, ως προς το σύνολο των κυττάρων της βασικής στιβάδας, είναι 1:5.
3
Τα κύτταρα του Langerhans
Βρίσκονται πάνω από τη βασική στιβάδα, στην ανοσολογική λειτουργία και είναι υπεύθυνα για την αναγνώριση και ταυτοποίηση των αλλεργιογόνων στα λεμφοκύτταρα, παρακινώντας το ανοσοποιητικό σύστημα να απαντήσει, μειώνοντας ή αποτρέποντας την αντίδραση και προστατεύοντας τον οργανισμό από επιβλαβείς χημικές ουσίες.
4
Τα κύτταρα του Merkel
Εξυπηρετούν την αισθητική λειτουργία του δέρματος.
Το χόριο ή κυρίως δέρμα έχει πάχος 0,4 – 0,6 mm
• Αποτελείται από
i. τη θηλώδη στιβάδα, πλούσια σε αιμοφόρα αγγεία
ii. τη δικτυωτή στιβάδα, ελαστική και ανθεκτική (πιο κάτω)
• Αποτελείται από συνδετικές δεσμίδες, «πλεγμένες» με λείες μυϊκές και ελαστικές ίνες, σαν δίχτυ.
• Στο κυρίως δέρμα οφείλεται η απαλότητα και η ελαστικότητα της δέρματος.
• Το χόριο τρέφει και υποστηρίζει την επιδερμίδα.
• Στο χόριο υπάρχουν αυτόχθονα και ετερόχθονα κύτταρα. Τα περισσότερα από τα αυτόχθονα κύτταρα είναι οι ινοβλάστες, οι οποίοι συνθέτουν 3 ειδών ίνες, τις κολλαγόνους, τις ελαστικές & τις δικτυωτές ίνες [θερμού-ψυχρού, πίεσης]
Υπόδερμα (υποδόριο)
• Το υπόδερμα βρίσκεται κάτω απ’ το χόριο και αποτελείται από συνδετικό ιστό και λιπώδη κύτταρα.
• Κανένα ζωντανό πλάσμα δεν θα μπορούσε να επιβιώσει στην ατμόσφαιρα, αν δεν προστατευόταν από ένα κάλυμμα, που να του επιτρέπει να συγκρατεί τους υποκείμενους ιστούς, οι οποίοι βρίσκονται στον οργανισμό.
Αυτό τον κεφαλαιώδη ρόλο παίζει το υπόδερμα, δηλαδή το τρίτο από πάνω στρώμα, μετά την επιδερμίδα και το χόριο.
Τα εξαρτήματα του δέρματος βρίσκονται στο χόριο & υπόδερμα
• Τρίχες
• Νύχια
• Αδένες (ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι)
Το δέρμα είναι όργανο κοινωνικής επικοινωνίας και δείκτης εσωτερικών παθήσεων. Οι κυριότερες λειτουργίες συνοψίζονται στις εξής:
i. Προστατευτική ή µηχανική
ii. Αναπνευστική
iii. Θερµορρυθµιστική
iv. Μεταβολική
v. Εκκριτική και απεκκριτική Απορροφητική
Το δέρμα είναι όργανο κοινωνικής επικοινωνίας και δείκτης εσωτερικών παθήσεων. Οι κυριότερες λειτουργίες συνοψίζονται στις εξής:
1. Προστατευτική ή µηχανική
2. Αναπνευστική
3. Θερµορρυθµιστική
4. Μεταβολική
5. Εκκριτική και απεκκριτική
6. Απορροφητική
7. Ανοσοποιητική ή µικροβιοκτόνος
8. Κερατινοποίηση ή Αναγεννητική
9. Παραγωγή µελανίνης ή χρωστική
Τύποι (φυσική εμφάνιση/όψη) δέρματος, όπως αυτοί καθορίζονται, βάσει του πάχους της υδρολιπιδικής μεμβράνης ή του όξινου μανδύα του δέρματος:
i. Φυσιολογικό ή ισορροπημένο δέρμα (Normal skin)
ii. Λιπαρό δέρμα (Oily skin)
iii. Ξηρό δέρμα (Dry skin)
iv. Μικτό δέρμα (Combination skin)
Καταστάσεις της επιδερμίδας, που χρήζουν ειδικής φροντίδας:
i. Ευαίσθητο δέρμα (Sensitive skin)
ii. Προβληματικό δέρμα (Problem skin)
iii. Ώριμο δέρμα (Mature skin)
Το συγκεκριμένο 2ωρο θεωρητικό μάθημα εντάσσεται στην ίδια διδακτική ενότητα με ένα άλλο 2ωρο θεωρητικό μάθημα, που αφορά στο δέρμα [B_ Βασικές γνώσεις]
Τα ανωτέρω διδάσκονται διεξοδικά με σύγχρονα εποπτικά και άρτια τεχνολογικά μέσα, στα πλαίσια ενός μαθήματος χρονικής διάρκειας δύο (2) ωρών. Καλύπτεται πλήρως η θεωρία, με λεπτομερείς αναφορές σε εξειδικευμένα θέματα, που άπτονται της φυσιολογίας, δομής και χαρακτηριστικών του δέρματος, απαραίτητων, προκειμένου να γίνει κατανοητή η επιλογή των ενδεικνυόμενων α΄υλών για παρασκευή καλλυντικού, κατάλληλου εξειδικευμένα για κάθε τύπο και κατάσταση δέρματος. Παρέχεται πλήθος Σημειώσεων (ψηφιακών), καθώς και Βεβαίωση Παρακολούθησης.
Τα καλλυντικά προϊόντα των εργαστηρίων μας παρασκευάζονται με απόλυτα φυσικές πρώτες ύλες (100%)